Skip to main content


Möminlərin qəlbinin yumşalması vaxtı gəlib çatmadımı?

Malik ibn Dinar məşhur tabiinlərdən (Peyğəmbər salləllahu əleyhi və səlləmin səhabələrindən sonrakı nəsil) olmuşdur. O, öz əxlaqı və Allah`a itaəti ilə seçilən, insanlara Allah`ın və Onun elçisinin hökmlərini öyrədən fəzilətli insan idi. O, Hindistanda İslamın yayılmasında böyük rol oynamış və orada ilk məscidi tikmişdi. Bir gün o, öz keçmişi və necə tövbə etməsi haqqında danışaraq deyir:

“Mən gəncliyimdə çox qəddar və zalım, həm də çox içki içən, Allah`a asi bir qul idim. Bu xüsusiyyətimə görə hətta evlənmək üçün heç kim qızını mənə vermirdi. Nəhayət mən bir kənizlə evləndim və gözəl bir qız övladım dünyaya gəldi. Qızımı çox sevirdim, ona həddindən artıq bağlanmışdım, yalnız onunla təskinlik tapırdım. Qızıma sevgim günbəgün artırdı, amma onun hər dəfə içki badəsini aşıraraq dağıtmağına baxmayaraq, şərabı tərgitmirdim. 

Bir gün yenə qızımla oynamaq həvəsilə evə gələrkən onun öldüyünü gördüm. Bundan sonra əvvəlkindən daha da pis oldum, insanlara qarşı çox səbirsiz idim, içməyi daha da artırdım. Bir gün şeytan mənə vəsvəsə verdi: “Sən bu gün elə içməli, elə sərxoş olmalısan ki, heç ayaq üstə durmağa taqətin qalmasın!”. Elə də oldu. Sərxoş olduqdan sonra yatdım və çox dəhşətli yuxu gördüm.

Yuxumda gördüm ki, qiyamət günüdür insanlar məşhərə toplanırlar. Mən də oraya getmək istədikdə, qarşıma nəhəng və qorxunc bir ilan çıxdı və mənə hücum etdi. Ağzı böyük, gözləri isə çox qorxunc idi. Mən var gücümlə ondan qaçmağa başladım, o isə məndən əl çəkməyərək arxamca düşmüşdü. Yolda qoca və çəlimsiz bir kişiyə rast gəldim və ondan kömək istədim. O,dedi: “Mən zəif bir adamam. Səni bu heyvandan xilas etməyə gücüm yetməz”. 

Mən qaçmağa davam etdim və nəhayət, Cəhənnəmin kənarına çatdım, hətta az qala Cəhənnəm dərəsinə yıxılacaqdım. Oradan səs gəldi: “Geri qayıt, sən Cəhənnəm əhli deyilsən!”.

Mən qaçaraq yenidən həmin kişinin yanına qayıtdım və ondan kömək istədim. Kişi mənim halımı görüb ağlayaraq dedi: “Mən bu cür qüvvətli heyvana qarşı sənə kömək etməyə çox zəifəm, amma o təpədə görünən qəsrə get, bəlkə, sənə orada kömək edərlər!”.

Kişinin göstərdiyi qəsrə çatanda, qapı açıldı və içəri daxil oldum. İçəridə üzləri ay kimi parlaq çoxlu uşaqlar var idi. Qızım da onların arasında idi. O mənim qucağıma atıldı və biz ağladıq. İlan artıq çox yaxınlaşmışdı, qızım əli ilə ona işarə etdi və o çəkilib getdi. Sonra qızım mənə Qurandan bu ayəni oxudu: “Möminlərin qəlbinin Allah`ın zikri və haqdan nazil olan (ayələr) üçün yumşalması, daha öncə özlərinə kitab verilmiş, uzun bir müddət keçdikdən sonra isə qəlbləri sərtləşmiş, çoxusu da fasiq olmuş kimsələr kimi olmaması vaxtı gəlib çatmadımı?”[1]

Mən qızımdan “bütün bunların mənası nədir?” soruşdum, o dedi: “Atacan, gördüyün bu əcaib heyvan dünyada işlədiyin günahlarındır. Onu sən bəslədin, böyütdün və səni çətin vəziyyətə salacaq bu həddə onu sən çatdırdın. Atacan, məgər dünyada işlənən əməllərin axirət günündə təcəssüm edərək qarşına çıxacağını bilmirsənmi? O yaşlı və zəif insan sənin gözəl əməllərin idi. Sən onu elə zəif, elə gücsüz və çarəsiz etdin ki, sənə kömək edəcək gücü belə qalmamışdı. Buradakı uşaqlar isə müsəlmanların körpə ikən ölmüş uşaqlarıdır. Qiyamət gününə qədər biz burada qalırıq, həmin gün Rəbb`imizdən sizin bağışlanmanızı diləyəcəyik”.

Bu an yuxudan oyandım. Ağlayırdım. Öz-özümə: “Allah`a qul olmağın vaxtı yetişib!” - dedim. Dərhal qüsl aldım. Tövbə etmək və cənnət yolunu seçmək üçün məscidə yollandım. Məscidə daxil olduğum zaman imam qızımın yuxuda mənə dediyi ayəni oxuyurdu: “İman gətirənlərin qəlblərinin Allah`ın zikri və haqdan nazil olan (Quran) üçün yumşalması vaxtı gəlib çatmadımı?!”.

Malik ibn Dinar tabiinlərin ən hörmətlisi və ən çox ibadət edəni idi. O, gecələr ağlayaraq dua edirdi: “Allah`ım! Kimin cənnətə, kimin də cəhənnəmə girəcəyini yalnız Sən bilirsən. Görəsən, mən hansılardanam? Rəbb`im, məni Cənnət əhlindən et, Cəhənnəm odundan qoru!”.

O, daima məscidin qapısı önündə durar və insanlara səslənərdi: “Ey günhkar insanlar! Rəbb`inizə dönün! Ey qafil insanlar! Sizi yaradanın yoluna qayıdın! Rəbb`iniz hər gecə sizə səslənir, sizi çağırır. Bəs, siz haraya gedirsiniz? Allah sizə: “Mənə bir qarış yaxınlaşana, mən on qarış yaxınlaşaram. Mənə sarı yeriyənə tərəf isə qaçaram” - deyir. Məgər bu, sizə kifayət etmirmi?”[2]

 

 

[1] (əl-Hədid 16)

[2] (İbn Hibban: 5311, İbn Qudəmə “ət-Təvvabin” kitabı, İbn əl-Cəzəri və s.)