Skip to main content


Eynşteyn və Sionizm

1948-ci ilin may ayında Apartheid 'İsrail' diyarı elan edilməsindən bir neçə həftə əvvəl Amerikadakı Sionist təşkilatın rəhbəri, dünya şöhrətli fizik olan Albert Einşteynə bir məktub yazaraq hərəkatı təsdiqləməsini və birləşməsini istədi. Mirası Yəhudi olduğu üçün təşkilat özü nasist Almaniyasından qaçan və Hitlerin siyasətindən qaçqın düşən Eynşteynin yüksək səviyyədə bir dəstəkçi olacağını zənn etdi.
Halbuki, Eynşteyn 1922-ci ildə Fələstinə səyahət etdiyinə və o zaman oradaki həqiqətləri özü gördüyünə görə, qəzəbli bir şəkildə Sionizmə aidiyyəti inkar edərək bu məktubu təşkilata cavab olaraq yazdı. Eynşteyn, Yəhudilərlə Müsəlmanların bərabər yaşadıqları bir torpaq istədi və Sionist layihənin milyonlarla insana kütləvi əzablar və saysız ölümlər vermədən hədəflərinə çata bilməyəcəyini anladı. Sionizmin Yəhudi xalqının ideallarına xəyanət olduğunu və o zamanki təşkilat üzvlərinin terrorçulardan başqa bir şey olmadığını iddia edəcək qədər irəliyə getdi (bu, bir çox tarixçinin, xüsusən İlan Pape'nin əsərlərinin sübut etdiyi kimi tamamilə doğru idi) .
Hekayənin mənəvi mənası:
Bəli, Eynşteyn dahi idi, ancaq Sionizmin yalnız günahsız insanları hüquqlarından məhrum etməklə uğur qazana bilən irqçi, pis, aləmçi bir ideologiya olduğunu anlamaq üçün bir Eynşteyn olmağa ehtiyac yoxdur.
Yasir Kadhi